Odruch strzemiączkowy - bardzo ważne badanie.
Odruch strzemiączkowy jest jednym z najważniejszych mechanizmów ochronnych narządu słuchu. Polega na odruchowym skurczu mięśnia strzemiączkowego w odpowiedzi na głośny dźwięk. Dzięki temu do ucha wewnętrznego dociera mniejsza ilość energii akustycznej, co chroni struktury słuchowe przed uszkodzeniem.
Badanie odruchu strzemiączkowego stanowi istotny element diagnostyki audiologicznej, ponieważ pozwala ocenić nie tylko ucho środkowe, ale również integralność drogi słuchowej i funkcjonowanie określonych nerwów czaszkowych.
Na czym polega badanie odruchu strzemiączkowego?
Badanie wykonywane jest najczęściej w połączeniu z tympanometrią. Do ucha pacjenta podawany jest bodziec dźwiękowy o odpowiednim natężeniu, a aparat rejestruje reakcję ucha środkowego. Obecność lub brak odruchu, jego próg oraz symetria reakcji dostarczają cennych informacji diagnostycznych.
Badanie jest krótkie, bezbolesne i nieinwazyjne.
Odruch strzemiączkowy ipsi i contra – jaka jest różnica?
W diagnostyce wykonuje się pomiary:
-
ipsilateralne (ipsi) – bodziec i rejestracja po tej samej stronie,
-
kontralateralne (contra) – bodziec podawany do jednego ucha, a reakcja rejestrowana po stronie przeciwnej.
To rozróżnienie ma ogromne znaczenie, ponieważ pozwala ocenić przebieg drogi słuchowej na różnych poziomach.
Jaką drogę słuchową i jakie nerwy ocenia odruch strzemiączkowy?
Badanie odruchu strzemiączkowego ocenia łuk odruchowy, który obejmuje kilka kluczowych struktur:
-
Ucho wewnętrzne (ślimak) – odbiór bodźca dźwiękowego
-
Nerw słuchowy (VIII nerw czaszkowy) – przewodzenie impulsu do pnia mózgu
-
Pień mózgu – integracja sygnału na poziomie jąder słuchowych
-
Nerw twarzowy (VII nerw czaszkowy) – przewodzenie impulsu do mięśnia strzemiączkowego
-
Mięsień strzemiączkowy w uchu środkowym – reakcja skurczowa
Dzięki temu badanie umożliwia pośrednią ocenę ciągłości drogi słuchowej od ślimaka aż do pnia mózgu oraz funkcji nerwu twarzowego.
Dlaczego badanie odruchów strzemiączkowych jest tak istotne?
Odruchy strzemiączkowe dostarczają informacji, których nie da się uzyskać wyłącznie na podstawie audiometrii. Są szczególnie ważne w:
-
różnicowaniu niedosłuchu przewodzeniowego i odbiorczego,
-
ocenie zmian w obrębie ucha środkowego,
-
diagnostyce zaburzeń drogi słuchowej,
-
ocenie funkcji nerwu słuchowego i nerwu twarzowego,
-
diagnostyce niektórych zaburzeń neurologicznych.
Brak odruchu lub jego nieprawidłowy próg może wskazywać na problem na konkretnym poziomie drogi słuchowej.
Kiedy wykonuje się badanie odruchu strzemiączkowego?
Badanie znajduje zastosowanie m.in. u pacjentów z:
-
niedosłuchem,
-
szumami usznymi,
-
uczuciem zatkania ucha,
-
nawracającymi infekcjami uszu,
-
asymetrią słuchu,
-
podejrzeniem zaburzeń przewodzenia nerwowego,
-
niejasnymi wynikami innych badań słuchu.
Jest również bardzo przydatne w diagnostyce dzieci, także tych, które nie współpracują w badaniach subiektywnych.
Odruch strzemiączkowy a diagnostyka u dzieci
U dzieci badanie odruchów strzemiączkowych ma szczególne znaczenie, ponieważ pozwala ocenić funkcjonowanie drogi słuchowej bez aktywnej współpracy dziecka. Może pomóc w wykryciu problemów, które wpływają na rozwój mowy, koncentrację oraz funkcjonowanie dziecka w środowisku edukacyjnym.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy brak odruchu strzemiączkowego zawsze oznacza chorobę?
Nie. Brak odruchu może wynikać z różnych przyczyn, m.in. rodzaju niedosłuchu lub zmian w uchu środkowym. Wynik zawsze należy interpretować w połączeniu z innymi badaniami.
Czy badanie odruchów strzemiączkowych jest bolesne?
Nie. Badanie jest bezpieczne i bezbolesne, może być jedynie odczuwane jako głośniejszy dźwięk.
Czy badanie ocenia nerwy?
Tak. Odruch strzemiączkowy pośrednio ocenia funkcjonowanie nerwu słuchowego (VIII) oraz nerwu twarzowego (VII) na odcinku pnia mózgu.
Autor: Aleksandra Szatkowska – elektroradiolog, dr nauk inżynieryjno-technicznych
Diagnostyka słuchu dzieci i dorosłych w ramach gabinetu ElektroMedika
Rejestracja telefoniczna: KONTAKT
© 2025 ElektroMedika Aleksandra Szatkowska.
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Strona www stworzona w kreatorze WebWave.